بررسی عناصر فرهنگ عامه در دیوان امیرخسرو دهلوی

فرهنگ عامه تجربیات و تفکرات بشر ذر طی قرون و اعصار می باشد که در متن زندگی مردم هر دوره جاری است و ریشه در گذشته های دور دارد. فرهنگ مردم هر ملتی دارای ویژگی های است که به آن جامعه هویت می بخشد و باعث تمایز آن از جوامع دیگر می شود. از سوی دیگر فولکلور بهترین عاملی است که ملت ها را به هم می پیوندد و موجب صلح و دوستی می گردد. شناخت فرهنگ عامه علاوه بر این که در تدویتن تاریخ و جامعه شناسی ضرورت دارد از نظر ادبی هم بسیار حایز اهمیت است به طوری که فهم ظرایف اشعار و عبارات در گرو فهم اشارات فرهنگ عامه می باشد و بسیاری از پیچیدگی های موجود در ابیات با شناخت فرهنگ عامه قابل حل است . از طرف دیگر آثار ادبی یک دوره منابع مستندی برای استخراج نمونه های فرهنگ عامه هستند. امیرخسرو نیز از این امر مستثنی نیست و جای جای دیوان او آکنده از عناصر فرهنگ عامه از جمله باورهای طبی، نجومی، مذهبی و دیگر اعتقادات مختلف مردم ، آداب و رسوم، اساطیر و داستان واره ها می باشد که از آن ها برای خیال پردازی و مضمون آفرینی و خلق تصاویر بدیع در دیوان اشعارش بهره برده است . از آن جایی که امیرخسرو در هریک از قالب های گوناگون شعری ، شاعران بزرگ فارسی زبان مانند خاقانی ، نظامی و سعدی را الگوی خود قرار داده بوده و آثار هریک از این شاعران سرشار از نمونه های عناصر فرهنگ عامه است ؛ می توان گفت بخشی از باورهای تجلّی یافته در دیوان امیرخسرو هم به جهت تاثیری می باشد که او از این شاعران پذیرفته است.